Kiedy lek nie nadaje się do użytku?
Jeżeli lek zmieni kolor, kształt, gęstość, zmięknie, upłynni się, rozwarstwi lub rozkruszy, nie zażywaj go. Może być niebezpieczny dla twojego zdrowia.
Warto zwrócić uwagę, że zarówno długotrwałe jak i okresowe przechowywanie leku w warunkach innych niż zalecane może wpłynąć na niekontrolowaną zmianę jakości i związane z tym skrócenie okresu przydatności.
Należy zatem w tym względzie zachować szczególną ostrożność i w przypadku jakichkolwiek wątpliwości skonsultować się z farmaceutą już podczas dokonywania zakupu leku w aptece.
Jest to szczególnie ważne, gdy zakupu leków dokonujemy w czasie upału i przewidujemy, że czas podróży będzie dłuższy niż kilkadziesiąt minut.
Co może stać się z lekiem pod wpływem złych warunków przechowywania?
Pod wpływem nieprawidłowych warunków przechowywania lek może utracić swoje właściwości farmakologiczne i stać się nieskuteczny. Mogą w nim również, na skutek degradacji składników leku, pojawić się substancje toksyczne dla organizmu.
Nieprawidłowa temperatura i wilgotność oraz narażenie na dostęp tlenu i promieniowania słonecznego mogą powodować:
Zmniejszenie zawartości substancji czynnej lub pozbawienie jej aktywności farmakologicznej, na skutek degradacji substancji, aglomeracji cząsteczek substancji lub na drodze reakcji chemicznych (np. hydroliza, utlenianie).
W przypadku przegrzania produktów zawierających aktywne biologicznie białka (np. insulina) dochodzi do denaturacji, czyli nieodwracalnych zmian w strukturze cząsteczki, pozbawiających ją aktywności.
Wzrost namnażania się drobnoustrojów w warunkach podwyższonej temperatury i wysokiej wilgotności.
Zmianę właściwości fizykochemicznych postaci leku, np.
- kapsułki twarde – pochłanianie wilgoci, zmiękczenie
- kapsułki miękkie, żelatynowe – zniekształcenie
- kremy, maści, żele – upłynnienie i rozwarstwienie podłoża
- syropy – rozwarstwienie
- roztwory – zmiana zabarwienia
- tabletki – rozkruszenie, przebarwienia
- czopki i globulki – topnienie i rozwarstwienie się przy ponownym zastyganiu
Skorzystajmy z konsultacji z farmaceutą, gdy zaniepokoi nas zmiana organoleptyczna (smak, zapach) lub zmiana wyglądu leku – tj. pojawienie się przebarwień, uszkodzenie tabletek, obecność kryształów np. we wkładzie z insuliną, trudność z otrzymaniem jednorodnej zawiesiny, czy nieoczekiwane zmętnienie roztworu.
Komentarze