Skrupulatna kontrola

W zasadzie regularny „przegląd” organizmu powinniśmy wykonywać raz w roku, tak jak to robimy w przypadku samochodu. Jednak tak naprawdę mało kto z nas o tym pamięta, bo zawsze coś jest ważniejsze. Jednak planowanie ciąży to najlepszy pretekst, by zrobić badania, bo stan zdrowia przyszłej mamy ma ogromne znaczenie dla płodu. Na początek warto wybrać się do ginekologa na tzw. wizytę przedkoncepcyjną, czyli taką która wpływa na bezpieczne i skuteczne poczęcie oraz utrzymanie ciąży. Oprócz rutynowego badania lekarz może nam zlecić szereg analiz laboratoryjnych. Podstawą jest aktualna morfologia, dzięki której łatwo sprawdzimy ogólną kondycję naszego organizmu. Nie powinnyśmy zapominać też o sprawdzeniu poziomu glukozy oraz kontrolować ciśnienie, bo ich podwyższony poziom może skutkować późniejszym pojawieniem się cukrzycy ciążowej.[1] Ta z kolei bywa groźna dla płodu. Dodatkowo trzeba sprawdzić hormony tarczycy, a także wyleczyć ewentualne choroby przenoszone drogą płciową. Te nie tylko wpływają na utrudnione zajście w ciążę, ale także wiążą się z ryzykiem przedwczesnych urodzeń, a nawet poronień![2] Podobnie jest z zadbaniem o odpowiedni stan zębów i dziąseł, dlatego lepiej wcześniej wybrać się do dentysty. Zapalenia dziąseł, kości, nieprawidłowo przeleczone zęby mogą skutkować pojawieniem się w organizmie bakterii, które dostają się do krwiobiegu, co zwiększa ryzyko uszkodzenia zarodka.[3] Warto też pamiętać, że w ciąży nie wykonuje się badań radiologicznych, dlatego zdiagnozowanie przyczyn takiego stanu jest dużo trudniejsze. Zadbajmy więc o siebie wcześniej. Przed ciążą należy także dokładnie sprawdzić książeczkę szczepień, bo niektóre infekcje bakteryjne i wirusowe mogą być wyjątkowo groźne dla płodu, a nie można ich wykonać, gdy już spodziewamy się dziecka (m.in. przeciwko odrze, śwince, różyczce, ospie wietrznej). [4]

Nowe zdrowsze nawyki

Już w momencie planowania ciąży warto zmienić podejście m.in. do odżywiania, bo jak się okazuje ma to znaczący wpływ na kondycję organizmu i ułatwienie poczęcia. Obecnie w Polsce problemy z niepłodnością ma ponad milion par, dlatego warto szukać każdego sposobu, by ułatwić sobie drogę do szczęścia. Tu warto więc zacząć od zmiany jadłospisu. Należy częściej sięgać po produkty bogate w dobroczynne kwasy tłuszczowe, antyoksydanty, witaminy i minerały, a także o wysokiej zawartości białka. Ideałem wydaje się więc dieta śródziemnomorska, bo jej podstawą są ryby, owoce morza, chude mięso oraz warzywa, owoce i pełnoziarniste produkty.[5] Przyszłe mamy powinny sięgać też po zdrowe przekąski, np. orzechy i pestki. Z jadłospisu lepiej z kolei wykluczyć wszelkie przetworzone dania, w tym fast foody, bo zawierają szkodliwe tłuszcze trans. Bardzo ważne jest wyrobienie nawyku picia wody, bo jej niedostateczna ilość wpływa na kondycję całego organizmu, w tym sprzyja obrzękom, utrudnia przemianę materii i usuwanie toksyn. Z wyliczeń Instytutu Żywności
i Żywienia wynika, że w ciąży powinno to być co najmniej 2300 ml dziennie[6], więc już starając się o dziecko warto o tym pamiętać. Lepiej też zrezygnować z gazowanych napojów, bo ich podstawą jest cukier. Już w trakcie starań na cenzurowanym powinien być także alkohol. Istnieją badania, które mówią o tym, że jego spożywanie dwa lub więcej razy w tygodniu wpływa na zmniejszenie się rezerwy jajnikowej (AMH).[7] Odpowiednia dieta i zmiana nawyków pomaga także utrzymać wagę w normie, bo jak się okazuje otyłość to również czynnik, który utrudnia zajście w ciążę. Jednocześnie zbyt duży nadmiar kilogramów może później powodować powikłania u przyszłych mam, a także spowodować komplikacje podczas porodu[8], m.in. cukrzycę ciążową, stan przedrzucawkowy. Jeśli mamy problemy z nadwagą, tu lepiej poprosić o pomoc dietetyka. Zbyt restrykcyjne odchudzanie, gdy planujemy ciążę, również nie jest zalecane. We wszystkim lepiej zachować więc zdrowy rozsądek i wybrać złoty środek. Zdecydowanie dobrym wyborem jest z kolei zwiększenie aktywności fizycznej. Zajęcia z jogi, czy nawet regularne spacery to nie tylko sposób na poprawę kondycji, ale także samopoczucie. A jak wiadomo, odpowiednie, pozytywne podejście do starań o dziecko również ma znaczenie, bo permanentny stres to jedna z psychologicznych przyczyn niepłodności.[9]

Dodatkowe wsparcie

Nie bez powodu mówi się o tym, że przy staraniach o dziecko warto sięgać po kwas foliowy.  Jest to najprostsza i najmądrzejsza inwestycja w zdrowie maleństwa. Kwas foliowy to jeden z tych składników, które trudno jest dostarczyć wraz z pożywieniem w takiej ilości, jak jest to zalecane. Tymczasem ma on ogromny wpływ na rozwój płodu już od poczęcia. Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników rekomenduje więc, by kobiety w wieku prokreacyjnym stosowały kwas foliowy w dawce 0,4 mg dziennie, a w pierwszym trymestrze ciąży należy przyjmować już od 0,4 do 0,8 mg/d tego składnika[10]. Według Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie w Polsce co roku rodzi się ok. 2 tys. dzieci z wadami wrodzonymi kręgosłupa i układu nerwowego (tzw. wady cewy nerwowej)[11], które mogą powodować m.in. bezmózgowie. Specjaliści twierdzą, że takim problemom można zapobiegać, przede wszystkim dzięki zalecanej suplementacji kwasem foliowym. Badania wykazują, że ta witamina – podawana wtedy, gdy rozwija się układ nerwowy u płodu – zmniejsza ryzyko powstawania wad cewy nerwowej nawet o 70 procent. Suplementacja folianami ważna jest zwłaszcza w okresie przedkoncepcyjnym i w początkowej fazie ciąży (do 12. tygodnia)[12], ale należy o niej pamiętać przez całe dziewięć miesięcy oraz w okresie karmienia piersią

FOLIK (Acidum folicum) Skład: 1 tabletka zawiera 0,4 mg kwasu foliowego. Postać farmaceutyczna: Tabletki. Tabletki barwy jasnożółtej, okrągłe, obustronnie płaskie. Wskazania: Zapobieganie niedoborom kwasu foliowego u kobiet przed poczęciem i we wczesnym okresie ciąży, w celu zmniejszenia ryzyka powstawania wad cewy nerwowej u potomstwa. Podmiot odpowiedzialny: Gedeon Richter Polska Spółka z o.o. ul. ks. J. Poniatowskiego 5, 05-825 Grodzisk Mazowiecki. 24-godzinny System Informacji Medycznej oraz zgłaszanie działań niepożądanych: +48-22-755-96-48 Adres e-mail: lekalert@grodzisk.rgnet.org Data aktualizacji: 23_05_2018.

[1] https://diabetyk.org.pl/cukrzyca-ciazowa-objawy-przyczyny-leczenie/

[2] https://gemini.pl/poradnik/parenting/choroby-weneryczne-a-ciaza-jak-wplywaja-na-plodnosc-i-sama-ciaze/

[3] https://plodnosc.pl/higiena-jamy-ustnej-a-nieplodnosc/

[4] https://www.gov.pl/web/gis/szczepienia-dla-kobiet-planujacych-ciaze-kobiet-w-ciazy-i-matek-karmiacych-piersia

[5] https://www.doz.pl/czytelnia/a15918-Dieta_poprawiajaca_plodnosc__co_jesc_aby_ulatwic_zajscie_w_ciaze

[6] Dr hab. Grażyna Iwanowicz-Palus, dr hab. Beata Pięta, Materiały edukacyjne – nawodnienie u kobiet ciężarnych karmiących, http://www.ptpol.pl/media/dopobrania/mamp_pic/Materialy_edukacyjne-Mamo_pic.pdf

[7] https://plodnosc.pl/czy-alkohol-jest-wrogiem-plodnosci/

[8] Agata Mazur, Powikłania ciąży, porodu i połogu u kobiet z nadwagą i otyłością, https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/237214

[9] https://psychocare.pl/problem-z-zajsciem-w-ciaze-jak-psychika-wplywa-na-plodnosc/

[10] Agnieszka Drosdzol-Cop, Anna Fuchs, Karolina Bednarz, Paulina Błażkiewicz, Bartosz Basiaga, Suplementacja kobiet w ciąży 2022 https://www.forumginekologii.pl/artykul/suplementacja-kobiet-w-ciazy-2020

[11] https://imid.med.pl/pl/dla-pacjenta/porod-w-instytucie/ciaza-kwas-foliowy

[12] Dr n.med. Andrzej Bacz, Suplementacja kwasu foliowego u kobiet w ciąży, https://www.mp.pl/pacjent/ciaza/przebiegciazy/63113,suplementacja-kwasu-foliowego-u-kobiet-w-ciazy

 

To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania i tylko wtedy, gdy jest to konieczne. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.