Jednym z najpoważniejszych problemów, z jakimi w ostatnim czasie borykają się światowe firmy farmaceutyczne, jest wygasanie patentów na ich czołowe leki, opracowane kilkadziesiąt lat temu dzięki wielomilionowym nakładom i wieloletnim badaniom klinicznym. Wiele z tych leków stało się tzw. blockbusterami, co oznacza, że osiągają one globalną sprzedaż powyżej 1 mld $ rocznie. Dlatego już od kilku lat giganci farmaceutyczni poszukują sposobów, aby zniwelować spodziewane, znaczące spadki sprzedaży w wyniku wejścia na rynek tzw. leków generycznych –  odpowiedników leków innowacyjnych opracowywanych po wygaśnięciu okresu tzw. wyłączności danych (patentu).

Nowe źródła przychodów

Najczęściej stosowanymi sposobami na uniknięcie dramatycznych spadków sprzedaży innowacyjnych produktów leczniczych są: rejestracja leków w nowym wskazaniu lub formie podania, przejmowanie firm generycznych (np. kilka lat temu światowy gigant, Sanofi, przejął jedną z największych w Europie Środkowo-Wschodniej firm generycznych – czeską Zentivę), czy też wchodzenie w nowe obszary produktowe, takie jak suplementy diety, dermokosmetyki czy leki biologiczne lub biopodobne. Taka sytuacja została przewidziana wiele lat temu i wymienione ruchy w dużej mierze zostały już podjęte przez uczestników rynków farmaceutycznego.

Faza wygasania patentów

Obecnie obserwujemy wchodzenie światowego rynku farmaceutycznego w kolejną fazę – wygasania patentów na leki biologiczne. Leki te, w przeciwieństwie do tradycyjnych chemicznych produktów leczniczych, są wytwarzane przez żywe organizmy przy wykorzystaniu ich materiału genetycznego. Biorąc pod uwagę największe światowe koncerny farmaceutyczne wydaje się, że najbardziej zagrożona ze względu na wygasanie patentów na leki małocząsteczkowe jest AstraZeneca. W przypadku tej firmy, patenty na takie produkty, jak: Nexium, Symbicort, Crestor czy też Seroquel, wygasną przed 2018 r. Jeżeli weźmiemy pod uwagę również leki biologiczne, wygasanie patentów najbardziej dotknie Sanofi (producent Humiry) i Roche (Avastin, Herceptin i MabThera).

Cały artykuł można przeczytać w numerze 2/2015 magazynu "Przemysł Farmaceutyczny"

Fot. www.photogenica.pl