W Państwowej Inspekcji Farmaceutycznej postępowania w zakresie odwróconego łańcucha, zarówno wobec hurtowni jak i wobec aptek, prowadzone są od 2010 r. Każda z przeprowadzanych kontroli przeprowadzanych zarówno w aptekach jak i hurtowniach obejmuje swym zakresem tzw. „odwrócony łańcuch”.  Dotychczas  inspekcja farmaceutyczna przeprowadziła prawie pięć i pól tysiąca kontroli, z których pół tysiąca zakończyło się postępowaniami administracyjnymi. Wobec aptek prowadzonych było ponad 400 postępowań, wobec hurtowni ok. 100.

W okresie od stycznia 2012 r. do dnia dzisiejszego, sądy administracyjne wydały łącznie kilkanaście wyroków w sprawie decyzji Głównego Inspektora Farmaceutycznego w przedmiocie cofnięcia zezwolenia w związku z uczestnictwem w „odwróconym łańcuchu dystrybucji leków”

Z uwagi na konieczność pozyskania informacji dotyczących obrotu produktami leczniczymi, ukrywanymi przez kontrolowanych podejmowano próby współpracy z Urzędami Kontroli Skarbowej. Urzędy jednakże zasłaniały się tajemnicą skarbową, czy karno-skarbową oraz brakiem zapisów uprawniających do udostępniania posiadanych informacji. Dopiero w grudniu 2013 r. podpisano porozumienie pomiędzy Głównym Inspektorem Farmaceutycznym a Generalnym Inspektorem Kontroli Skarbowej, w sprawie określenia zasad współpracy organów Państwowej Inspekcji Farmaceutycznej z organami kontroli skarbowej.

Z uwagi na ogólnokrajowy charakter „odwróconego łańcucha dostaw” oraz przestępczy charakter działań w roku 2012 i 2013 podjęto próby współpracy z CBA i ABW. GIF współpracował z Policją od początku wykrycia procederu odwróconego łańcucha.

Główny Inspektor Zofia Ulz odbyła liczne spotkania z przedstawicielami prokuratury i policji m. in. Komendantem stołecznym w Warszawie. W roku 2014 dla funkcjonariuszy wszystkich wojewódzkich komend policji w porozumieniu z Komendantem Głównym Policji oraz przedstawicielami Centralnego Biura Śledczego, przeprowadzano cykl szkoleń (6 szkoleń i 2 spotkania) oraz organizowano spotkania z osobami odpowiedzialnymi za zwalczanie przestępstw gospodarczych. Rezultatem tych spotkań było podjęcie bezpośredniej współpracy wojewódzkich inspektorów farmaceutycznych z wydziałami ds. przestępstw gospodarczych nieograniczające się jedynie do wymiany informacji, ale prowadzenia wspólnych kontroli ni postępowań. W ramach współpracy z organami ścigania GIF przekazał pełną dokumentację pozyskana w wyniku działań kontrolnych do komendy wojewódzkiej oraz prokuratury wojewódzkiej w Lublinie, która została wyznaczona jako wiodąca dla przestępstw związanych z tzw. „odwróconym łańcuchem” w kraju. Niestety prokuratura w Lublinie nie znalazła podstaw do wszczęcia postępowania w przedmiotowej sprawie. Prokuratury w innych miastach, w poszczególnych przypadkach, zajęły odmienne stanowiska i sądy wydały pierwsze karne wyroki skazujące wobec właścicieli aptek odsprzedających leki do hurtowni.

Główny Inspektor Farmaceutyczny współpracuje z Prokuraturą i Policją opiniując przesyłane dokumenty. Ponadto pracownicy GIF udzielają na bieżąco informacji z zakresu – Prawa farmaceutycznego funkcjonariuszom Policji z całego kraju m. in. z Lublina, Białegostoku,Szczecina i Poznania.

Zarówno utrudnianie przeprowadzenia czynności kontrolnych jak też sprzedaż produktów leczniczych przez apteki do hurtowni traktowane jest jako czyn zabroniony, w związku z powyższym składane są zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia.

W celu podniesienia świadomości niebezpieczeństw związanych z „odwróconym łańcuchem dostaw” Główny Inspektor Farmaceutyczny przeprowadził cykl spotkań z wojewodami oraz wojewódzkimi inspektorami farmaceutycznymi. Rezultatem cyklu były kolejne spotkania w ramach służb podległych wojewodzie poświęcone tematyce odwróconego łańcucha.

Przedstawiciele Państwowej Inspekcji Farmaceutycznej na szczeblu wojewódzkim współpracują z organami ścigania i UKS. Przykładem może być woj. lubelskie, zachodniopomorskie, małopolskie, mazowieckie i in.

Ponadto Główny Inspektor Farmaceutyczny w roku 2014 i 2015 odbył cykl spotkań z prezesami okręgowych izb aptekarskich. Spotkania miały na celu podkreślenie konieczności współpracy inspekcji i samorządu w zakresie zwalczania zjawiska odwróconego łańcucha. GIF przypomniał, że izby aptekarskie dysponują konkretnymi narzędziami do dyscyplinowania farmaceutów biorących udział w nielegalnym procederze.

Więcej GIF

Fot. www.freeimages.com