Szkolenia oparte na różnych formach aktywnego przekazywania wiedzy są stosowane powszechnie, ale metody, które zostaną przedstawione, to nie tylko dyskusja, odgrywanie ról, gry czy ćwiczenia prowadzone w grupie. To znane rozwiązania, ale z nowatorskim i niestandardowym podejściem. Charakteryzują się specyficzną formą, wykorzystują kreatywne, oryginalne pomysły i diametralnie różniące się od tradycyjnych, monotonnych szkoleń, gdzie osoba szkoląca była jedynym aktywnym podmiotem i głównym źródłem wiedzy. Informacje najczęściej przekazywane były w formie wykładu, a zadaniem uczącego się było jedynie ich bierne przyswajanie i zapamiętywanie [2]. W przedstawianych propozycjach pobudzane jest twórcze zaangażowanie wszystkich uczestników, którzy biorąc czyny udział w proponowanych aktywnościach, zaczynają stanowić integralną część procesu szkolenia. Dostarczana w ten sposób wiedza pozostaje w pamięci na długo. Typowy wykład zamienia się w film, pogadanka w zagorzałą dyskusję.

Najprostszą metodą, aby skutecznie podwyższyć kompetencje, zwiększyć efektywność i znajomość procedur, jest połączenie proponowanych metod. Większość z nas chętnie używa telefonu, komputera, odpowiada na e-maile, robi zdjęcia, a nawet kręci krótkie filmy kamerą w telefonie. Dlaczego nie skorzystać z tych umiejętności i do tradycyjnych szkoleń rozważnie dołączyć elementy nowoczesnej technologii, tak aby realnie wspierały proces uczenia? Nie przeciążać, mieć na względzie ograniczenia pamięci roboczej [1]. Wykorzystać je we właściwych momentach i dodać w taki sposób, aby tworzyły spójną całość.

Takie szkolenia wymagają ogromnego przygotowania, determinacji i odpowiedzialności. Dlatego ważnym elementem jest odpowiednio dobrany zespół trenerów lub pracowników o odpowiednich kompetencjach, który określi cele, sposób ich realizacji, przygotuje materiały, będzie koordynował proces, współpracował z kierownictwem, mierzył i przedstawiał efekty wspólnej pracy. Wybrani trenerzy powinni wyróżniać się odwagą, optymistycznym nastawieniem, umiejętnością kształcenia i otwartością. Najlepiej, aby byli to przedstawiciele z różnych działów.

W szkoleniach należy przede wszystkim skupić się na aktywnym przekazywaniu wiedzy, zapomnieć o barierach sali szkoleniowej. Uczyć możemy wszędzie i w dowolny sposób. Już Roger Sperry odkrył, że kiedy angażujemy do nauki wszystkie zmysły, wspieramy synergię prawej i lewej półkuli mózgowej. Połączenie aktywności obu półkul kilkakrotnie zwiększa skuteczność pracy półkuli dominującej [5]. Dlatego czasem wystarczy posłuchać muzyki, aby zrozumieć trudne zagadnienie [5]. Albo w wolnym czasie nauczyć się żonglować i tym samym podwyższyć efektywność pracy naszego mózgu na co dzień [4].

Choć metody niekonwencjonalne mogą budzić pewne obawy, przynoszą wiele korzyści. Zaprezentowane poniżej przykłady zostały opracowane na podstawie doświadczeń zbieranych i weryfikowanych przez kilka lat praktyki:

•    konkursy: graficzny, poetycki, wiedzy;

•    materiały promocyjne: plakaty, ulotki, foldery, zdjęcia;

•    praktyczne szkolenia:

- szkolenia w miejscu wykonywania pracy,

- gry, zabawy, symulacje,

- prezentacje,

- wycieczki,

- wycieczki do innych działów,

- filmy,

- ocena poprawności wykonywanych działań,

- monitoringi, badania, obserwacje,

- wizualizacja wyników, informacja zwrotna.

Konkursy

Konkursy można zorganizować, kiedy są do przekazania tematy, które uczestnicy już znają, a winni być z nimi na bieżąco. Kierowane mogą być do większej ilości osób jednocześnie. Uczestnicy mają stały dostęp do materiałów, z których czerpią bieżącą wiedzę.

Konkurs poetycki mobilizuje do zapoznania się z procedurami, instrukcjami, zachęca do zaznajomienia się z przepisami, aby napisać ciekawe, pouczające lub śmieszne utwory. Tę metodę można przenieść prawie na każde pole. A świetnych poetów, jak się okaże, nie będzie brakowało. Poniżej wiesz, wyróżnioniony w konkursie: „Higiena Farmaceutyczna”.

„Ćwiczenie czyni mistrza”

Nawet kiedy pracujesz lat wiele

I znasz swoją robotę do szpiku,

Nawet jeśli się nigdy nie mylisz

I masz pewność dobrego wyniku

Zajrzyj czasem w instrukcję z pokorą

Repetitio est mater studiorum :)

Chociaż ciągle robisz to samo,

Cały proces od dawna masz w głowie,

Dobrze wiesz: kto, co, gdzie, jak i kiedy-

I nikt lepiej Ci tego nie powie

Jednak sprawdź w procedurze ten aspekt

I pamiętaj, że Practise makes perfect :)
 
Ale jeśli dopiero zaczynasz

Zawodową przygodę z Medaną

Procedury, instrukcje pokochaj,

Znaj na pamięć wieczorem i rano

I zaglądaj w nie w chwili zwątpienia

Повторение мать учения

Żeby dobrym być w swojej robocie,

Działać zawsze skutecznie i szybko

Musisz znać, sprawdzać, ściśle stosować

Procedury – bo znajdziesz w nich wszystko

Co już wiedzą mądrzejsi w tej kwestii –

La pratica rende esperti :)

A, że świat ciągle biegnie do przodu

Wciąż są nowe wyzwania i cele

Czytaj, ucz się, powtarzaj i trenuj,

Z dokumentów nauczysz się wiele.

Pomoc, wsparcie w instrukcjach odnajdziesz

Bo to Übung macht den Meister :)

  Izabela Rogala   14.11.2015

W zależności od materiału, który szkolący chcą przekazać, można wybrać inny rodzaj konkursu, np. graficzny, w którym pracownicy mają za zadanie wykazać się fantazją, kreatywnością, ale również konkretną wiedzą z danej dziedziny. Kolejne pomysły to uzupełnianie zdań, poszukiwanie błędów lub wybór Mistrza, osoby która wyróżnia się promowanym przez procedury zachowaniem.

Cały artykuł został opublikowany w nr 3/2018 magazynu Przemysł Farmaceutyczny.