Dystrybucja tychże szczepionek związana będzie z ich przemieszczaniem i magazynowaniem, a parametry mikroklimatyczne określi producent. Przewiduje się ich przechowanie w temperaturach znacznie poniżej 0ºC. Bezpieczeństwo leków w procesie produkcji określają przepisy GMP1 , a w procesie dystrybucji GDP2 . Warunki mikroklimatyczne to głównie temperatura, a czasem również wilgotność, które to parametry muszą być monitorowane i rejestrowane w trybie „non stop” oraz archiwizowane prze określony okres (przeważnie 5 lat). Dostępność szczepionek nie zwalnia z ochrony przed rozpowszechnianiem się koronawirusa SARS-CoV-2. Nadal obowiązuje zachowanie znanych nam z ostatnich doświadczeń zasad, do przestrzegania których byliśmy i jeszcze jesteśmy zobligowani poprzez zarządzenia władz państwowych i sanitarnych.

Jedną z metod wykrywania zagrożeń epidemicznych jest pomiar temperatury ciała, którego dokonuje się w celu wyizolowania osoby/osób będących potencjalnymi nosicielami patogenu wywołującego chorobę COVID-19. Pomiary temperatury realizowane są w trybie bezdotykowym (bezkontaktowym) za pomocą pirometrów lub kamer termowizyjnych. Firma LAB-EL oferuje aparaturę i systemy do monitoringu parametrów mikroklimatu procesów produkcji i dystrybucji leków, w tym szczepionek, a także monitoringu osób, których temperatura ciała może byś wskaźnikiem potencjalnego ich zakażenia koronawirusem.

Monitoring temperatury w warunkach stacjonarnych Nie będziemy zajmować się procesami produkcji, jako że laboratoria i firmy farmaceutyczne zapewne posiadają (bo muszą) systemy do monitoringu parametrów mikroklimatycznych, aczkolwiek firma LAB-EL jest otwarta na realizację wszelkich w tym zakresie potrzeb. Szczepionki „antycovidowe” oraz inne produkty farmaceutyczne w procesie dystrybucyjnym trafiają do pomieszczeń hurtowni, magazynów, szpitali, aptek, gdzie muszą być zapewnione odpowiednie warunki mikroklimatyczne. Systemy do monitoringu parametrów mikroklimatu w tych pomieszczeniach realizowane są w oparciu o przyrządy łączone do przyrządów rejestrujących za pomocą pary przewodów (standard S3003 ), radiowo w systemie EL-WAVE4 , radiowo w systemie WI-FI lub BT (Bluetooth).

W przypadku szczepionek, które przechowywane mogą być w termostatycznych pojemnikach, monitoring mikroklimatu wewnątrz zapewniony może być za pomocą tzw. loggerów, czyli wkładanych do pojemnika rejestratorów, które rejestrują parametry mikroklimatyczne panujące wewnątrz, a po przybyciu „przesyłki” do miejsca docelowego, dane z pamięci loggera są odczytywane i służą do utworzenia raportu z historii temperaturowej.

Firma LAB-EL oferuje kilkanaście różnego rodzaju czujników i mierników temperatury, których zastosowanie zależy od indywidualnych potrzeb i wymagań klienta.

Szczepionki przeciwko chorobie, która pochłonęła już ponad milion osób, powinny być objęte szczególnym nadzorem, tak aby drobne nawet zaniedbania nie spowodowały zmniejszenia ich skuteczności.

Szczegóły są dostępne na stronie www.label.pl w ulotkach:

• https://www.label.pl/po/ix.termometry-elektroniczne.html

• https://www.label.pl/po/kontrola-temperatury -w-magazynie.html

• https://www.label.pl/po/kontrola-temperatury -w-przesylkach.html

• https://www.label.pl/po/climatelogger-industrial.html

• https://www.label.pl/po/climatelogger-wifi.html • https://www.label.pl/po/climatelogger-wave.html

• https://www.label.pl/po/climatelogger-lite-4t. html

Monitoring temperatury w transporcie Główną zaletą systemu dedykowanego dla środków transportu jest jego „bezprzewodowość”, uzyskana dzięki wykorzystaniu standardów Wi-Fi, Bluetooth i GSM oraz mobilność dzięki aplikacjom Trans-Logger oraz Trans-Logger B, opracowanym na system Android. System zapewnia pomiary i rejestrację temperatury i wilgotności w pomieszczeniach, mobilnych, czyli samochodach dostawczych, naczepach transportowych, a także w pomieszczeniach stacjonarnych, gdzie możliwy jest dostęp do sieci Wi-Fi. Wiele firm logistycznych w swoich magazynach czy hurtowniach posiada tzw. rozproszony punkt dostępowy, czyli sieć Wi-Fi, „rozłożoną” na cały obszar, który ma być poddany monitoringowi parametrów środowiskowych. W systemie Trans-Logger kierowca pojazdu, poprzez aplikację zainstalowaną na telefonie komórkowym z systemem Android, nawiązuje łączność w systemie Wi-Fi lub Bluetooth z czujnikami temperatury zainstalowanymi w przestrzeni załadunkowej. Dane pomiarowe wyświetlane są na bieżąco w aplikacji oraz co zaprogramowany odstęp czasu wysyłane do serwera, który na swym dysku z zainstalowanym oprogramowaniem LBX (produkt firmy LAB-EL) zapisuje je wraz z czasem, identyfikatorem pojazdu oraz aktualnym położeniem GPS. Dane na serwerze mogą pochodzić nawet z kilkudziesięciu pojazdów.

W wielu jednak systemach mobilnych występuje potrzeba pomiaru wyłącznie temperatury w kilku tzw. strefach lokalnych. Polega to na wykorzystaniu kilku np. lodówek, chłodziarek zapewniających przewożonym produktom, np. szczepionkom „antycovidowym” specjalne, różne od ogólnych, panujących w przestrzeni załadunkowej pojazdu warunki temperaturowe. Szczegóły są dostępne na stronie www.label.pl w ulotkach:

• https://www.label.pl/po/climatelogger-mobile. html

• https://www.label.pl/po/kontrola-temperatury -w-transporcie.html

• https://www.label.pl/po/kontrola-temperatury -w-transporcie-ble.html

 

Pomiary bezkontaktowe temperatury osób

Na wstępie kilka słów o pirometrii Każde ciało o  temperaturze wyższej od 0 K, tj. temperatury zera bezwzględnego, emituje promieniowanie cieplne, zwane też temperaturowym. Natężenie tego promieniowania zależy od długości fali λ oraz temperatury obiektu Tob. Obiekty o Tob < 500o C emitują promieniowanie leżące prawie całkowicie w zakresie promieniowania podczerwonego. Jeżeli Tob > 500o C, to część wysyłanego promieniowania obiektu leży już w zakresie promieniowania widzialnego. Na rysunku przedstawiono zakres promieniowania elektromagnetycznego, które wypełnia całą naszą „przestrzeń życiową”, z czego tylko bardzo niewielki fragment dociera do naszego zmysłu wzroku – jest to zakres długości fali λ = 0,35-0,75 μm, zwany zakresem widzialnym. Długości fali mniejsze od zakresu widzialnego to: ultrafiolet (10-2 < λ < 0,35 μm), promieniowanie X (10-5 < λ < 10-2 μm) oraz promieniowanie γ i promieniowanie kosmiczne (λ < 10-5 μm). Długości fali większe od zakresu widzialnego to: podczerwień (1 < λ < 103 μm) oraz mikrofale i fale radiowe (λ > 103 μm). Promieniowanie cieplne emitowane przez ciała o temperaturze Tob < 500o C, leżące w zakresie promieniowania podczerwonego, zależy w dużej mierze od rodzaju ciała emitującego. W celu określenia tej właściwości ciał zdefiniowano współczynnik zwany emisyjnością ε. Emisyjnością ε danego ciała dla całego zakresu promieniowania, zwaną również emisyjnością całkowitą, nazywa się iloraz natężenia promieniowania M w pełnym zakresie promieniowania dla tego ciała do natężenia promieniowania Mo w pełnym zakresie promieniowania dla ciała czarnego, znajdującego się w tej samej temperaturze. Ciało, które posiada zdolność całkowitej absorpcji padającego na nie promieniowania, nazywa się ciałem czarnym (dawniej zwane doskonale czarnym) i jego ε = 1. Natomiast ciało, które nie posiada żadnej zdolności absorpcji promieniowania zwane jest doskonałym lustrem (dawniej zwane doskonale białym) i jego ε = 0. W praktyce takie idealne ciała nie występują, natomiast otaczają nas ciała szare, nieszare i półprzezroczyste, dla których ε mieści się w granicach 0 < ε < 1.

Dla bezdotykowego pomiaru temperatury ciała ludzkiego przyjmuje się współczynnik emisyjności ε = 0,98.

Co proponuje firma LAB-EL?

W okresie pandemii w wielu urzędach, placówkach służby zdrowia, a w szczególności szpitalach, przychodniach, a również w wielu zakładach pracy, w których szefostwo dba o stan zdrowia załogi, ogranicza się dostęp osób podejrzanych o zakażenie koronawirusaem SARS-CoV-2. Przy wejściu wszystkim wchodzącym mierzona jest temperatura i ewentualnie wypełniane są ankiety z informacją o ich stanie zdrowia. Temperatura jest mierzona przez personel posługujący się bezdotykowymi termometrami zwanymi popularnie pirometrami. Firma LAB-EL od wielu lat oferuje, w tym również własnej produkcji, pirometry do pomiaru temperatury w szerokich zakresach. Ostatnio w ofercie pojawił się pirometr 6685 do pomiaru temperatury ciała ludzkiego w zakresie 34,8-42,4o C. Jest to przyrząd ręczny, przenośny sygnalizujący dźwiękowo przekroczenie wartości granicznej oraz podświetlający trójkolorowo pole odczytowe w zależności od wartości temperatury mierzonej – jak na fot. 5.

Ciekawą propozycją może być tzw. bramka pirometryczna LB-6696 , służąca do bezkontaktowego i bezobsługowego pomiaru temperatury. Przyrząd ten jest przeznaczony do pracy stacjonarnej, np. zamocowany na stałe w pomieszczeniu przejściowym, na przykład przed głównym wejściem wyposażonym w zamek elektromagnetyczny. Osoba wchodząca przybliża do czujnika pirometrycznego czoło, a na wyświetlaczu jest wyświetlana aktualna zmierzona wartość temperatury ciała. Przyrząd posiada trójkolorową diodę LED sygnalizującą gotowości urządzenia do realizacji pomiaru. Poniżej 37,2oC dioda zapala się w kolorze zielonym, a przypadku temperatury wyższej w kolorze czerwonym. Przyrząd wyposażony jest miniaturowy głośnik informujący o  aktualnym stanie realizacji pomiaru, np. „przybliż rękę”, „trwa pomiar”, „powtórzenie pomiaru”, „wartość pomiaru”, „temperatura właściwa”, „temperatura za wysoka”, itp. Oprócz funkcji pomiarowych, przyrząd, poprzez wbudowane dwa przekaźniki elektromagnetyczne, które otwierają zamek elektromagnetyczny w  przypadkach, kiedy wartość temperatury jest właściwa oraz włączają sygnalizację optyczno-akustyczną powiadamiającą obsługę o  zaistniałym przypadku przekroczenia wartości granicznej. Przyrząd jest zasilany napięciem 12..24 V DC lub 9..24V AC.

Innym przyrządem jest terminal pomiaru temperatury 8827 . Jest to nowej generacji urządzenie do pomiaru temperatury, wykrywania gorączki i rozpoznawania twarzy. Terminal dodatkowo zawiera funkcje rozpoznawania założenia maseczki i weryfikacji tożsamości. Jest on wyposażony w precyzyjny moduł termometru na podczerwień – pirometru. Dla stabilności systemu oraz możliwości realizacji specjalnych funkcji, terminal bazuje na wbudowanym procesorze z systemem operacyjnym Linux. Terminal 882 wykrywa w czasie rzeczywistym obecność człowieka po zbliżeniu do czujnika i dokonuje pomiaru temperatury. Pomiar wykonywany jest bez kontaktu ciała z powierzchnią urządzenia. Terminal 882 zapewnia pomiar temperatury ciała z dokładnością do 0,3°C, generację alarmu zbyt wysokiej temperatury oraz rejestrację danych o temperaturze. Terminal śledzi prawidłowo ruchy ludzi także w warunkach silnego tylnego podświetlenia. Wbudowany czujnik światła automatycznie reguluje włączanie i wyłączanie oświetlacza. Do przechowywania danych terminal wykorzystuje wewnętrzną pamięć, w której zapisywane są zdjęcia i wyniki pomiarów temperatury. Terminal 882 jest wyposażony w interfejs Ethernet oraz protoko - ły komunikacji Windows/Linux (TCP/IP, HTTP, DHCP i inne). Urządzenie zamknięte jest w wysokiej klasy obudowie ze stopu aluminium.

Dzięki wyjątkowym zabezpieczeniom, jakie zapewnia terminal 882 (brak kontaktu z termometrem, brak konieczności zbliżania się personelu do osoby kontrolowanej, co jest konieczne przy stosowaniu termometrów pistoletowych) oraz dzięki całkowitej autonomicznej i bezobsługowej pracy, urządzenie może być przydatne w wielu obiektach, w których występuje konieczność kontroli temperatury osób wchodzących do budynku.

Uwagi eksploatacyjne i ograniczenia bezkontaktowego pomiaru temperatury ciała

Dokładność pomiaru temperatury jest dość ważna, dlatego też należy zachować pewne wytyczne, tak w momencie instalacji przyrządu w pomieszczeniu, jak i podczas wykonywania pomiaru bezkontaktowego temperatury ciała ludzkiego:

• pomiar temperatury ciała terminalem powinien być wykonywany w pomieszczeniu bez wentylacji i w temperaturze pokojowej pomiędzy 16^o a 40^o;
• należy się upewnić czy w promieniu 3 metrów od urządzenia nie ma źródła ciepła ani otworów wentylacji klimatyzacyjnej;
•  po włączeniu zasilania, a przed rozpoczęciem pomiarów, przyrząd należy pozostawić na ok. 10 minut dla zrównania się temperatury czujnika i otoczenia;
• na dokładność pomiaru temperatury ma wpływ czy osoby wchodzą do pomieszczenia bezpośrednio z zimnego środowiska zewnętrznego, czy też nie;
• przy wchodzeniu do pomieszczenia osób z niskiej temperatury zewnętrznej należy przed dokonaniem pomiaru temperatury pozostawić niezasłonięte czoło przez ok. trzy minuty dla ustabilizowania się warunków termicznych; • pomiar będzie błędny w przypadku dokonywania go bezpośrednio po zabiegach z wykorzystaniem: prysznica, suszarki do włosów, sprayów itp.; • temperatura czoła będzie niższa od temperatury rzeczywistej, jeżeli pokryte jest ono kremem, olejem, makijażem, potem, maską, przyłbicą lub zmarszczkami (w przypadku osób starszych); • przed pomiarem temperatury czoła, należy je całkowicie odsłonić poprzez: zdjęcie nakrycia głowy, przyłbicy, odgarniecie na bok włosów, a w przypadku makijażu lub potu wytarcie czoła chusteczką higieniczną.

Na koniec Firma LAB-EL nie boi się wyzwań i nawet w tak nieprzyjemnym temacie, jak pandemia koronawirusa, ma coś do powiedzenia. Zapraszamy wszystkich zainteresowanych monitoringiem parametrów mikroklimatu w pomieszczeniach do kontaktu – wspólnie na pewno rozwiążemy każdy problem, szczególnie dotyczący pomiaru temperatury.

Przypisy

1 GMP (ang. Good Manufacturing Practice) – Dobra Praktyka Wytwarzania.

2 GDP (ang. Good Distribution Practice) – Dobra Praktyka Dystrybucyjna.

3 S300 – standard transmisji danych z czujników pomiarowych w systemie cyfrowej pętli prądowej.

4 EL-WAVE – standard radiowej transmisji danych w paśmie 433MHz.

5 https://www.label.pl/po/bezdotykowy-termometr-medyczny.html. 6 https://www.label.pl/po/bramka-pirometryczna-lb669. html. 7 https://www.label.pl/po/terminal-pomiaru-temperatury -m882.html.