Jak uchronić się przed zakażeniem WZWB?
Wirusowe zapalenie wątroby typu B (inaczej WZWZ lub żółtaczka typu B) to schorzenie wątroby wywołane przez kontakt z osobą zakażoną wirusem HBV. Choroba jest powszechnie znana na całym świecie, jednak spory procent osób nie zdaje sobie sprawy, gdzie może się nią zarazić. Szacuje się, że liczba przewlekle chorych sięga przeszło 240 mln, a blisko 700 tys. z nich umiera z powodu poważnych powikłań. Sprawdź, co możesz zrobić, aby uniknąć zakażenia.
WZWB co to?
Pełną nazwą dla WZWB jest wirusowe zapalenie wątroby typu B, to nic innego, jak wirus zapalenia wątroby typu B, czyli HBV. Choroba ta występuje w dwóch postaciach – ostrej, czyli tej łagodniejszej oraz przewlekłej, która nieleczona może doprowadzić nawet do śmierci pacjenta. Materiał genetyczny wirusa integruje się z materiałem genetycznym osoby zakażonej, a początkowy przebieg choroby może być bezobjawowy. Pierwsze symptomy zakażenia pojawiają się zazwyczaj średnio po 3 miesiącach od momentu kontaktu z nosicielem. Do najbardziej charakterystycznych objawów zalicza się zażółcenie białkówek i skóry. W momencie dostania się wirusa do organizmu człowieka rozwija on ostre zapalenie wątroby typu B – w tym przypadku bardzo często może występować bezobjawowo, a jedyną możliwością sprawdzenia ewentualnego zakażenia jest wykonanie badań i zmierzenie wskaźników wątrobowych np. ALAT, GGTP oraz ASPAT. Warto zauważyć, że ich podwyższenie może wskazywać na uszkodzenie wątroby. Do najczęstszych objawów zakażenia wirusem HBV zalicza się: odczuwalne osłabienie organizmu,utrzymujące się przez dłuższy czas zmęczenie, brak apetytu, nudności i dolegliwości przewodu pokarmowego, wymioty, bóle brzucha, mięśni lub stawów, ściemnienie moczu, rozjaśniony stolec, ewentualny świąd skóry (choć występuje on sporadycznie). Jeśli bezobjawowe zakażenie (czyli ostre) utrzyma się w organizmie człowieka dłużej niż 6 miesięcy, może ono zacząć przekształcać się w przewlekłe. Wystąpienie takiego rodzaju zakażenia skutkuje zapaleniem stawów, guzkowym zapaleniem tętnic, zapaleniem nerek, marskością wątroby, a nawet nowotworem wątroby.
Gdzie można zarazić się WZWB?
Czy wiedziałeś / wiedziałaś, że wirus HBV jest prawie 100 razy bardziej zakaźny niż wirus HIV? Tak prezentują się statystyki, dlatego niezwykle istotna jest odpowiednia profilaktyka i budowanie świadomości wśród społeczeństwa. Najszybszą drogą zakażenia się WZW B jest bezpośredni kontakt z zakażoną krwią lub płynami ustrojowymi osoby zarażonej. Najbardziej narażonymi osobami są partnerzy lub współlokatorzy dzielący ze sobą przestrzeń mieszkalną i przedmioty higieniczne codziennego użytku, które mogą naruszyć ciągłość skóry. Zakazić można się przez kontakt seksualny bez zabezpieczenia, użycie szczoteczki do zębów osoby zakażonej (kiedy w jamie ustnej obecna będzie nawet najmniejsza rana), zacięcie się maszynką do golenia, na której znajduje się krew lub wydzielina osoby zakażonej, lub użycie cążków do paznokci po osobie chorującej na WZWB i delikatne przecięcie się. Kolejnymi miejscami, w których można zarazić się HBV są niesterylne salony tatuażu, gabinety kosmetyczne i zakłady fryzjerskie. Głównym czynnikiem narażającym klienta na zakażenie wirusem HBV jest używanie skażonych i niesterylnie przechowywanych igieł, narzędzi lub przyborów kosmetycznych. Niezwykle istotny jest świadomy wybór usługodawcy, który nie oszczędza na materiałach i dba o bezpieczeństwo swoich klientów. W grupie ryzyka znajdują się również osoby wykonujące zawody medyczne lub posiadające kontakt z krwią i płynami ustrojowymi, należą do niej pracownicy szpitali i przychodni (pielęgniarki, lekarze oraz inny personel placówek), laboratoriów, pracownicy instytucji opiekuńczych dla osób starszych czy umysłowo upośledzonych. Do zakażenia może również dojść w przypadku zabiegów chirurgicznych, przez nieświadomość wcześniejszego zakażenia się pacjentów lub w trakcie porodu, kiedy zakażona matka zaraża swoje dziecko.Do kolejnych możliwości zakażenia WZWB może dojść w przypadku posiadania wielu partnerów seksualnych i nie stosowania zabezpieczeń, uzależnienia od narkotyków dożylnych i wykorzystywania do wkłuć niesterylnych igieł lub nawet podczas pobytu w więzieniu. Niestety nawet 30% chorych na wirusowe zapalenie wątroby typu B nie jest w stanie określić, w jakiej sytuacji mogło dojść do ich zakażenia. W efekcie nie są świadomi przedostania się wirusa do komórek wątroby i jego szybkiego rozmnażania się wewnątrz narządu. Skutki bywają nieodwracalne i niebezpieczne dla życia osoby zakażonej.Należy podkreślić, że wirus HBV może występować również w ślinie osób zakażonych, szczególnie w przypadku wysokich stężeń wirusa. Istnieje teoretyczne ryzyko zakażenia się wirusem HBV poprzez pocałunek z osobą zakażoną, zwłaszcza jeśli w ich ustach obecne są rany, owrzodzenia lub krwawienie dziąseł. Jednak ryzyko to jest zazwyczaj niskie. Wirus HBV jest przede wszystkim przenoszony przez kontakt z zakażoną krwią, takim jak wspólne użytkowanie igieł do narkotyków, stosowanie niesterylnych narzędzi medycznych lub stomatologicznych, a także przez kontakt seksualny z osobą zakażoną HBV. Istnieje również ryzyko zakażenia HBV przez inne płyny ustrojowe, takie jak nasienie, wydzieliny pochwowe i krew menstruacyjna. Aby zmniejszyć ryzyko zakażenia HBV lub innymi wirusami przenoszonymi drogą płciową, zaleca się stosowanie bezpiecznych praktyk seksualnych, takich jak używanie prezerwatyw, unikanie dzielenia igieł i innych przyborów do użytku osobistego oraz unikanie kontaktu z krwią lub płynami ustrojowymi osób zakażonych.
Kiedy wykonać szczepienie WZWB?
Najskuteczniejszą profilaktyką przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B jest przyjęcie szczepionki na WZWB. Czynność szczepienia jest bezpieczna i nie wywołuje poważnych skutków ubocznych i powikłań. U niemowląt i małych dzieci może jedynie wystąpić stan podgorączkowy oraz delikatne zaczerwienienie skóry w miejscu przyjęcia zastrzyku. Średnio po 24 godzinach objawy ustają. Szczepienie na WZWB w Polsce jest obowiązkowe dla noworodków i niemowląt, jednak osoby dorosłe mogą je przyjąć wyłącznie dobrowolnie, kiedy zajdzie taka potrzeba lub są świadomi zakażenia się wirusem HBV. U osób, które są zakażone, szczepienie jest wymagane, dotyczy to również dawek przypominających, w celu kontrolowania wirusa we krwi i zapobieganiu ewentualnego zakażenia osób z otoczenia chorego. Osoby zdrowe nie muszą przyjmować szczepienia, chyba że oczekują na zabieg chirurgiczny i postanowiły zaszczepić się ze względów bezpieczeństwa. Po szczepieniu na WZWB nie można zarazić się wirusem. Szczepionki dostępne w Polsce występują jako pojedyncze, które zapobiegają wyłącznie wirusowi wątroby typu B lub łączone, które chronią np. przed WZW typu B oraz WZW typu A. Do najczęściej wykorzystywanych należą Euvax B oraz Engerix (podawane w 3 dawkach).Szczepienie wykonywane jest w punktach szczepień znajdujących się przy placówkach medycznych, a przed przystąpieniem do niego konieczna jest konsultacja i kwalifikacja lekarska, która polega na otrzymaniu zaświadczenia o potrzebie wykonania szczepionki przeciwko WZWB. Możliwe jest również przyjęcie przyspieszonego schematu szczepień, który polega na podaniu 4 dawek szczepionki – pierwszej dawki, dwóch kolejnych w odstępie 7 i 21 dni od momentu podania pierwszej dawki oraz czwartej po 12 miesiącach.
Komentarze