Nowotwory u dzieci wciąż stanowią temat, który jest mało znany dla większości społeczeństwa. Co roku rozpoznawanych jest nawet 1200 nowych przypadków, co oznacza, że jedno na 600 dzieci otrzyma diagnozę choroby onkologicznej[1]. Dają one zupełnie inne objawy niż te rozpoznawane u dorosłych, rozwijają się też znacznie szybciej. Jak tłumaczy prof. Anna Raciborska, Kierownik Kliniki Onkologii i Chirurgii Onkologicznej Dzieci i Młodzieży w Instytucie Matki i Dziecka – w zależności od rodzaju nowotworu tempo jego rozwoju może się różnić, jednak zazwyczaj u dzieci komórki chorobowe namnażają się znacznie szybciej niż u osób dorosłych. W związku z tym, w momencie diagnozy często okazuje się, że choroba jest już w zaawansowanym stadium. Dlatego tak ważne jest szybkie rozpoznanie jej objawów. 

Na co należy zwrócić uwagę?

Wczesne diagnozowanie nowotworów u dzieci może być trudne, ponieważ objawy kliniczne są bardzo różnorodne i zależą głównie od rodzaju, umiejscowienia, stopnia zaawansowania i tempa wzrostu nowotworu. Początek choroby bywa niecharakterystyczny lub bardzo dyskretny, ponadto jej symptomy często mylone są z innymi, bardziej prozaicznymi dolegliwościami wieku dziecięcego. Ponadto z badania[2] przeprowadzonego przez ABR SESTA i SYNO Poland na zlecenie Kliniki Onkologii i Chirurgii Onkologicznej Dzieci i Młodzieży w Instytucie Matki i Dziecka wynika, że aż 20% dorosłych Polaków nie potrafi wymienić żadnego objawu mogącego świadczyć o chorobie onkologicznej u dzieci, a aż 59% deklaruje, że nie posiada wystarczającej wiedzy na temat nowotworów dziecięcych, z czego aż 13% respondentów przyznaje się do całkowitego braku informacji w tym zakresie.

Jakie symptomy powinny zwrócić uwagę opiekunów dzieci i lekarzy pierwszego kontaktu?

– Są objawy, które warto skonsultować z lekarzem, szczególnie jeśli utrzymują się dłuższy czas. Należą do nich m.in. nieuzasadniona utrata wagi, długotrwała gorączka bez wyraźnej przyczyny czy ból, który nie ustępuje po odpoczynku, nasila się w nocy i powoduje trudności w wykonywaniu codziennych czynności. Innymi symptomami, które powinny wzbudzić naszą czujność, są różnego rodzaju obrzęki, zwłaszcza w okolicach brzucha lub kończyn, które mogą wskazywać na obecność guza, problemy z oddawaniem moczu lub stolca, czy nieustępujące objawy infekcji, np. wyciek z ucha lub uporczywy kaszel – wyjaśnia prof. Anna Raciborska, Kierownik Kliniki Onkologii i Chirurgii Onkologicznej Dzieci i Młodzieży w Instytucie Matki i Dziecka.

Polacy chcą wiedzieć więcej o chorobach nowotworowych u dzieci

Najczęściej występujące u dzieci choroby onkologiczne to białaczki, nowotwory układu krwiotwórczego czy guzy mózgu. Nowotwory lite, jak m.in. neuroblastoma i mięsaki również zajmują wysoką pozycję w skali zachorowań wśród dzieci, jednak w badaniu społecznym w pytaniu o częstotliwość ich występowania te rodzaje nowotworów zostały wskazane jedynie przez odpowiednio 9% i 10% ankietowanych. Wskazuje to na niewystarczającą świadomość społeczną dotyczącą tego rodzaju chorób.

Co istotne, w tym samym badaniu aż 65% respondentów zadeklarowało, że chciałaby wiedzieć więcej na temat nowotworów dziecięcych, w tym 23% wyraźnie deklaruje chęć pogłębienia swojej wiedzy. Warto podkreślić, że badani, którzy posiadają jakiekolwiek informacje na ten temat, są również bardziej skłonni do zgłębiania wiedzy niż ci, którzy praktycznie w ogóle nie orientują się w tym temacie.

Kampania społeczna (P)okaż serce

Mając na uwadze wciąż niską wiedzę społeczeństwa na temat nowotworów dziecięcych, a także zainteresowanie Polaków tą kwestią, Klinika Onkologii i Chirurgii Onkologicznej Dzieci i Młodzieży Instytutu Matki i Dziecka przygotowała drugą edycję kampanii społeczno-edukacyjnej (P)okaż serce. Jej celem jest zwiększenie świadomości społecznej dotyczącej chorób onkologicznych u dzieci i wagi ich wczesnej wykrywalności, a także okazanie wsparcia dzieciom i młodzieży z nowotworami. Akcję promuje spot ukazujący temat z perspektywy dzieci z doświadczeniami choroby nowotworowej, w których początkowo budziła strach. Film można zobaczyć w internecie oraz w social mediach. Powstała również strona internetowa www.pokazserce.pl, na której wszyscy zainteresowani mogą znaleźć rzetelne i aktualne informacje dotyczące nowotworów dziecięcych, wsparcia dzieci oraz ich najbliższych w tym trudnym czasie czy adresy ośrodków leczenia. Ponadto działania związane z kampanią będą prowadzone w mediach społecznościowych, a dołączyć do akcji może każdy zainteresowany. Jak to zrobić? Wystarczy dodać zdjęcie dłoni złożonych w symbol serca na swój profil, opatrzyć hasztagami #pokazserce #onkoimid i zaprosić do dołączenia do akcji przynajmniej jedną osobę.

– Choroba zawsze przychodzi nie w porę, przewraca do góry nogami świat zarówno dziecka jak i wszystkich jego najbliższych. Rodzice nie zawsze wiedzą od czego zacząć, jak wspierać pociechę w tym trudnym momencie lub gdzie szukać pomocy. Właśnie dlatego startujemy z drugą edycją kampanii (P)okaż serce, która ma na celu budowanie świadomości społecznej na temat chorób onkologicznych u dzieci, wagi ich wczesnej wykrywalności oraz wsparcie pacjentów i ich rodziny. Liczymy, że tegoroczna akcja zwróci uwagę odbiorców na ten problem i zmotywuje ich do zgłębienia tematu. Zachęcamy wszystkich do dołączenia do akcji, jeden prosty gest może wpłynąć na zdrowie wielu dzieci. Nie bądźcie obojętni, pokażcie serce – mówi Joanna Pruban, psychoonkolog z Instytutu Matki i Dziecka.

Honorowy patronat nad kampanią objęła Rzeczniczka Praw Dziecka Monika Horna-Cieślak. Partnerami akcji są również Stowarzyszenie Sarcoma, instytut badawczy ABR SESTA, SYNO Poland, portal edukacyjny Librus, Instytut Monitorowania Mediów S.A., Stowarzyszenie Amp Futbol, Polskie Towarzystwo Psychoonkologiczne, kino Stacja Falenica oraz PKP Intercity.

W realizację działań na rzecz kampanii zaangażowali się również Good One PR i agencja graficzna Diea, agencja Seofly, studio nagraniowe NOBOCOTO, studio Black Photon, Pro Makeup Artist Kornelia Głaszcz.

Patronat medialny nad kampanią objęli medonet.pl, mjakmama24.pl, natemat.pl, ohme.pl, poradnikzdrowie.pl, rynekzdrowia.pl, wprost.pl, zwrotnikraka.pl, gazeta codzienna Fakt i fakt.pl.

Kampanię wspierają Anna i Robert Lewandowscy, którzy gościnnie wystąpili w spocie. Wszystkie informacje na temat kampanii, a także materiały edukacyjne znajdują się na stronie www.pokazserce.pl