Odpowiedzialność za jakość i bezpieczeństwo leków spoczywa na wszystkich uczestnikach łańcucha dostaw — od producentów, przez hurtownie i firmy logistyczne, aż po apteki. Każdy z tych podmiotów musi ściśle przestrzegać określonych procedur i standardów.

Zagrożenia związane z przeterminowaniem leków

Każdy lek ma określony termin ważności, po którym jego stosowanie może być nie tylko nieskuteczne, ale także szkodliwe. Przeterminowane leki mogą tracić swoje właściwości lecznicze, a w skrajnych przypadkach, ich zażycie może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, w tym reakcji alergicznych, zatruć i zakażeń. Z czasem substancje czynne w lekach mogą się rozkładać, co prowadzi do zmniejszenia ich efektywności, a także do powstawania potencjalnie toksycznych produktów ubocznych. Na przykład, antybiotyki mogą stać się nieskuteczne, co może prowadzić do niekontrolowanego rozwoju infekcji. W przypadku leków stosowanych w chorobach przewlekłych, takich jak cukrzyca czy nadciśnienie, stosowanie przeterminowanych leków może spowodować brak kontroli nad chorobą, co wiąże się z poważnym ryzykiem dla zdrowia, a nawet życia pacjenta.

Firmy logistyczne zapewniają płynność dostaw

Efektywna logistyka farmaceutyczna pozwala na szybkie reagowanie na zmieniający się popyt. Firmy logistyczne dbają o to, aby leki były odpowiednio transportowane, magazynowane, dystrybuowane – a do tego dostarczane w ściśle określonym terminie. Firmy logistyczne muszą też dokumentować każdy etap transportu i współpracować z organami nadzoru farmaceutycznego. Podczas transportu leki dystrybuowane są w odpowiednich warunkach higieniczno-sanitarnych, temperatury i wilgotności.

– Każdy etap łańcucha dostaw farmaceutycznych wymaga spełnienia określonych norm i procedur, które mają na celu zapobieganie uszkodzeniu, zanieczyszczeniu, fałszowaniu, kradzieży leków. W tym procesie kluczową rolę odgrywają firmy logistyczne, które specjalizują się w obsłudze produktów leczniczych – mówi Sylwia Baranowska-Skoneczna, Kierownik Hurtowni Farmaceutycznej Pharmalink. – Muszą zadbać o to, aby transport leków z magazynów producentów do hurtowni i aptek przebiegał szybko i sprawnie, a także być przygotowani na różne sytuacje awaryjne. Dzięki opracowaniu planów działania na wypadek niepożądanych sytuacji i przeszkoleniu z nich pracowników, firmy logistyczne takie jak Pharmalink doskonale radzą sobie w każdych warunkach – dodaje ekspertka. 

Sprawnie działający system logistyczny przyczynia się do zmniejszenia ryzyka niedoborów leków w aptekach. Choć firmy logistyczne nie monitorują bezpośrednio zapasów w aptekach, ich efektywne działanie pomaga w utrzymaniu regularnych dostaw. Profesjonalna logistyka farmaceutyczna stanowi istotny element w zapewnieniu ciągłości dowozu leków i stabilizacji rynku farmaceutycznego.

Przechowywanie leków w domu

Pacjenci gromadzący leki powinni pamiętać o podstawowych zasadach ich przechowywania. Farmaceutyki należy trzymać w suchym i chłodnym miejscu, chroniąc je przed światłem i wilgocią. Niektóre preparaty należy trzymać w lodówce, co jest jasno określone na ich etykietach i ulotkach. 

Niezależnie od powyższego warto każdorazowo przed zażyciem leków zwrócić uwagę na inny niż zwykle zapach lub smak, odmieniony kolor tabletek bądź syropu. Preparaty, w których zauważymy zmiany, nie powinny być przyjmowane, gdyż mogą być one niebezpieczne dla zdrowia.

W obliczu zdarzających się braków niektórych leków, kluczowa staje się edukacja pacjentów w zakresie odpowiedzialnego nabywania i przechowywania farmaceutyków. Niezbędna jest również ścisła współpraca między wszystkimi uczestnikami łańcucha dostaw. Tylko takie kompleksowe podejście może zapewnić bezpieczeństwo i efektywność systemu dystrybucji leków, odpowiadając na zmieniające się potrzeby i zachowania konsumentów.