Każde przedsiębiorstwo dąży do osiągnięcia optymalnego stanu procesów, które zostały ustanowione wewnątrz organizacji w świetle założonych celów prowadzenia biznesu. Oczywiście, pierwszoplanową rolę odgrywa tutaj sfera działań określana ogólnie jako innowacyjność, tak technologiczna, jak i organizacyjna.

Wizerunek Polski jako producenta kosmetyków

Wśród osób zaangażowanych w kreowanie polskiego rynku kosmetycznego można usłyszeć głosy, że jako region nie możemy zaistnieć w Europie poprzez nowoczesne technologie związane z wytwarzanymi produktami, a powinniśmy pozostać przy tworzeniu wizerunku – w ramach działań marketingowych – kraju czerpiącego z natury i ekologii. Nie do końca taki pogląd jest prawdziwy. Innowacyjne technologie wytwórcze i możliwość wykorzystania szerokiej bazy surowców pochodzenia roślinnego w Polsce może ze sobą doskonale współgrać. Na naszym rynku, oprócz producentów kosmetyków reprezentujących i tak już wysoki poziom technologiczny, istnieje szereg dostawców surowców, którzy również korzystają z nowoczesnych aplikacji technologicznych. W naszym kraju dystrybutorzy urządzeń procesowych i wyposażenia technologicznego posiadają w swojej ofercie rozwiązania, które nie odstają od poziomu, który możemy spotkać w pozostałej części Europy, a nawet na świecie.

Ciągłe doskonalenie

Biorąc pod uwagę środowiskowe warunki funkcjonowania oraz otoczenie biznesu kosmetycznego, w tym również uwarunkowania formalno-prawne, można stwierdzić, że wdrożenie idei ciągłego doskonalenia wydaje się być koniecznością, która pozwoli na utrzymanie tendencji wzrostowej rynku i poszczególnych przedsiębiorstw w dłuższej perspektywie czasu. O ile dla firm dużych lub oddziałów globalnych koncernów funkcjonowanie według proceduralnych, ustalonych i systemowych zasad minimalizowania ryzyka i samodoskonalenia nie stanowi zasadniczego problemu, to już dla firm średnich i małych taki model funkcjonowania może być trudny do utrzymania. Wynika to z warunków budżetowych, skali działania i posiadanych zasobów i konieczności elastycznych form reagowania na potrzeby rynku. Firmy z sektora MŚP nie koncentrują się w głównej mierze na budowaniu sformalizowanych struktur związanych z elementami samodoskonalenia organizacyjnego.

W marketingu liczy się skuteczność

Kreowanie nowych produktów, wymagających wdrożenia niekiedy nowych technologii wytwórczych, wiąże się ze zorganizowaniem działu badań i rozwoju, który może skutecznie realizować coraz to nowe pomysły marketingowe, odpowiadające potrzebom klientów. W tym miejscu należy wspomnieć, że szczególnie w przypadku małych firm, funkcje badawczo-rozwojowe mogą być rozproszone w całej organizacji i koordynowane bezpośrednio przez zarząd. Spotyka się również rozwiązania, kiedy firmy realizując swoją strategię rynkową, posiłkują się wyspecjalizowanymi jednostkami, od których kupują usługi badawczo-rozwojowe. Szansą dla mniejszych firm jest nawiązanie współpracy z jednostkami naukowymi czy parkami naukowo-technologicznymi, które oferują kooperację z partnerami biznesowymi (stroną przemysłową) na różnych płaszczyznach.

Współpraca z uczelniami

W ramach współpracy z uczelniami wyższymi bardzo częstą formą kooperacji jest organizowanie w zakładach produkcyjnych, czy też w innych obszarach działalności, praktyk i programów stażowych. W przypadku dużych firm programy tego typu przyjmują bardzo zorganizowane formy z szeroko komunikowaną kampanią PR-ową. Dla mniejszych przedsiębiorstw taka forma współpracy również może być korzystna, o ile będzie prowadzona według przemyślanych zasad, wpisujących się ogólną filozofię działania firmy. Z doświadczeń praktycznych wynika, że to przedsiębiorstwo powinno być stroną, która wykazuje inicjatywę realizowania konkretnych projektów. Podczas realizowanych praktyk czy staży, nawet przy niewielkiej liczbie uczestników takiego programu, możliwe jest realizowanie konkretnych zadań, związanych stricte z działalnością firmy, zarówno w kwestiach procesów wytwórczych, kontroli jakości, logistyki, jak i czynności administracyjnych czy finansowych.

Szanse…

W ramach praktyk studenci czy uczniowie mogą być zapoznawani z niewielkimi odcinkami funkcjonowania procesów, gdzie mogą zdobywać praktyczne doświadczenie, a także, jako zewnętrzni uczestnicy (obserwatorzy) tego procesu, mogą dzielić się swoimi wnioskami i spostrzeżeniami. Jeśli taka współpraca, nawet w niewielkiej skali, jest regularna to może być fundamentem do praktycznego kształcenia przyszłych pracowników. Firma, mając możliwość przyglądania się, być może nawet przez krótki okres, ale systematycznie, konkretnym osobom, może z powodzeniem zasilić własne zasoby kadrowe. Praktykanci i stażyści wnoszą do firm pewien zasób wiedzy teoretycznej, która w naturalny sposób jest absorbowana przez już zatrudnionych pracowników.

Dzięki regularnym formom współpracy między firmami a światem nauki rodzi się niepowtarzalna szansa na wprowadzanie rzeczowych zmian w programach kształcenia. Tutaj najbardziej zainteresowana jest strona sektora edukacyjnego, która może tworzyć kierunki kształcenia odpowiadające aktualnym potrzebom rynku pracy i branży.

W przypadku ustanowienia systematycznej współpracy z jednostkami naukowymi, naturalną konsekwencją wydaje się być realizacja większych przedsięwzięć, które mogą się stać przedmiotem, np. prac magisterskich. W tym zakresie otwiera się większe pole bezpośredniej współpracy, gdzie mogą pojawić się efekty czysto komercyjne, policzalne dla sfery biznesowej, czyli optymalizacja istniejących procesów lub produktów, opracowanie nowych metod kontroli i inne. Dzięki strukturalnie przyjętym rozwiązaniom, zaangażowanie wszystkich interesariuszy jest większe.

…i zagrożenia

W małych lub średnich firmach liczba projektów polegających na nawiązaniu współpracy z uczelniami może być niewielka, jednak ich znaczenie dla rozwoju organizacji może być niekiedy kluczowe. Dzięki wprowadzeniu takiej formy kooperacji można znacząco podnieść kwalifikacje własnych pracowników w pracy zespołów projektowych oraz zwiększyć ich motywację, kiedy konfrontują swoje możliwości i wiedzę z członkami zespołu, którzy pochodzą spoza ich własnej organizacji. Działanie takich zespołów może być również bardziej efektywne ze względu na rosnące możliwości delegowania zadań  na stażystów biorących udział w pracach.

Oczywiście istnieje w tym zakresie przestrzeń, która może generować pewne zagrożenia. Zagrożenia te mogą być minimalizowane poprzez właściwe projektowanie czynności i funkcji w danym zespole i np. poprzez dobór odpowiednich mentorów dla uczestników programów stażowych. Z praktycznego punktu widzenia zakres prowadzonych prac w ramach takiego projektu nie może być za duży – im stopień złożoności jest mniejszy, tym szanse powodzenia rosną.

Literatura

1. Dobrowolska E., Sposoby tworzenia relacji w zarządzaniu innowacyjności, Zarządzanie i Finanse, Journal of Management and Finance Vol. 14, No. 1/2016.

2. Management of continual improvement for facilities and activities: A structured approach, IAEA-TECDOC-1491, 2006.

3. PN-EN ISO 22716 Kosmetyki. Dobre Praktyki Produkcji (GMP). Przewodnik Dobrych Praktyk Produkcji.

4. PN-EN ISO 9001:2015 Systemy Zarządzania Jakością – Wymagania.

5. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego I Rady (WE) NR 1223/2009z dnia 30 listopada 2009 r. dotyczące produktów kosmetycznych.

Cały artykuł został opublikowany w nr 6/2017 dwumiesięcznika "Przemysł Farmaceutyczny"