Koordynacja wielobranżowa w środowisku BIM
Nieustannie rosnące ceny materiałów budowlanych, gruntów, jak i robocizny wymuszają na projektantach dążenie do tworzenia obiektów budowlanych zoptymalizowanych pod względem funkcjonalności oraz wielkości. Sprawia to, że często przestrzenie te stają się wręcz nieużytkowe pod kątem dostępowym i serwisowym.

Z wiązane jest to z wprowadzeniem wszelkiego typu instalacji, które nie ulegają zmniejszeniu proporcjonalnie do redukcji wielkości budynku. Wiąże się to z kolei z wdrażaniem coraz to nowszych rozwiązań technologicznych, które są często wymagane normowo.
Czas i cena
Ważną składową jest okres realizacji inwestycji. W ostatnich latach zaobserwowano znacznie skrócony czas procesu budowalnego. Coraz częściej realizacja budowy rozpoczyna się tuż po wydaniu pozwolenia, a jeszcze w trakcie powstawania dokumentacji detalicznej.
Połączenie tych dwóch składowych (ceny oraz czasu) wymusza na projektantach skuteczną koordynację międzybranżową. Stanowi ona nie lada wyzwanie, ponieważ projektanci muszą myśleć o kilka kroków do przodu. Współpraca wszystkich branż w jednym środowisku ogranicza ryzyko wystąpienia kolizji do minimum, a odpowiednio przeprowadzona pozwala zaoszczędzić od 4-10% kosztów inwestycji – to z pewnością zainteresuje inwestora.
Bez kolizji
Tutaj w temacie koordynacji z pomocą przychodzi nam środowisko BIM. Dzięki wielobranżowej współpracy ryzyko wystąpienia kolizji jest minimalne. Znacznie łatwiej jest przeprowadzić wielobranżowe spotkanie koordynacyjne ze względu na dostęp do wspólnego zbiorczego modelu. Dzięki informacjom zawartym w modelach, poza wizualną lokalizacją elementów i rezerwacją przestrzeni, pozostałe branże mają w jednym miejscu wszystkie potrzebne dane, np. zapotrzebowanie na media. Projekty tworzone w środowisku BIM umożliwiają generowanie wielu typów dokumentów, takich jak rzuty, przekroje czy tabele zestawień materiałów. Wszystko na podstawie modelu oraz zawartych w nim informacji. Całość zostaje przedstawiona zdecydowanie dostępniej i dokładniej niż osobne źródła danych w przypadku tradycyjnych metod projektowania CAD.
Dokładnie i szczegółowo
Dzięki pracy w środowisku BIM mamy pewność, że posiadamy obowiązujące dane, ponieważ pracujemy na „żywym organizmie”, zawierającym stale aktualizowane projekty pozostałych branż. W stosunku do dokumentacji wykonywanej tradycyjnie, technologia BIM pozwala na dokładniejszy przedmiar materiałów oraz płynną wymianę informacji pomiędzy klientem, projektantem oraz wykonawcą. Dobrze wykonany model BIM, oprócz wizualizacji 3D, posiada szereg dodatkowych informacji branżowych: od powierzchni ścian po zestawienie elementów instalacyjnych. Umożliwia to optymalizację kosztów, jednoczenie kontrolując, czy zmiany nie powodują kolizji. Minimalizujemy również w ten sposób ryzyka pomyłki podczas montażu na budowie, ze względu na ciągły dostęp do modelu. Dzięki wirtualnemu środowisku klient może zapoznać się z cyfrowym modelem swojej inwestycji oraz przedstawić swoje komentarze i zastrzeżenia. Jest to bardzo istotne, gdyż już na tym etapie inwestycji klient może wcielić się w rolę użytkownika przechadzającego się po swoim wirtualnym obiekcie i sprawdzić serwisowe dostępy do poszczególnych elementów instalacji oraz urządzeń. Dzięki koordynacji w środowisku BIM jesteśmy w stanie zaoszczędzić 4-10% wartości inwestycji. A za pomocą odpowiednich narzędzi pozwala to na automatyczne wyszukiwanie kolizji, co znacznie ułatwia i przyspiesza koordynację. Technologia ta daje również możliwość zweryfikowania od 40-60% informacji w porównaniu do dokumentacji 2D, gdzie jesteśmy w stanie skontrolować 5-10%. Jest to znaczna różnica.
Technologia BIM sprawia, że możemy zaplanować szczegółowo budowę inwestycji również pod względem etapów poszczególnych części obiektu. Jesteśmy w stanie przedstawić etap demontażu w przypadku istniejącego obiektu oraz rozdzielić budowę na potrzebną liczbę faz, która może okazać się pomocna, aby klient mógł wykonać poszczególne części obiektu nieco później, a co za tym idzie – rozciągnąć w czasie koszty wykonania inwestycji.
Podczas rozbudowy, adaptacji lub zmiany przeznaczenia obiektu możliwe jest połączenie technologii BIM z zaawansowanym przestrzennym skaningiem laserowym (chmura punktów), który pozwala na szybkie przeniesienie rzeczywistego obiektu do świata wirtualnego. W nim możliwe jest koordynowanie nowego projektu – bez potrzeby wielogodzinnych inwentaryzacji. Skan może być wykonany podczas krótkiego przestoju technologicznego, co redukuje konieczność wizyt projektantów podczas działania obiektu. Wówczas koordynacja nowej części z projektowaną jest znacznie prostsza niż podczas pracy z tradycyjną dokumentacją powykonawczą istniejącego obiektu. Często bowiem zdarza się, że zmiany, które miały miejsce w czasie budowy, nie zostały wprowadzone do dokumentacji, co powoduje nieporozumienia.
Dla zobrazowania przedstawmy sytuację, w której została dostarczona dokumentacja 2D powykonawcza obiektu podlegającego w pewnej jego części adaptacji. Na postawie tej dokumentacji został wykonany projekt 3D demontaży oraz koordynacja nowej instalacji z istniejącą. Podczas wykonywania modelu na podstawie dokumentacji powykonawczej pojawiło się wiele nieporozumień, co ostatecznie skończyło się wizytą projektanta na obiekcie. Okazało się, że dokumentacja została niepoprawnie zaktualizowana, a projekt powykonawczy nie obrazował tego, co działo się w budynku. Koniec końców inwentaryzacja była nieunikniona. Gdyby na początku zdecydowano się na przestrzenny skan laserowy, zaoszczędzono by dużo czasu oraz nakładu pracy, a co za tym idzie – kosztów.
***
Podsumowując, im dokładniej wykonana koordynacja oraz przedmiar, tym mniejsze ryzyko, że koszty inwestycji będą wyższe od zakładanych. Obecny kryzys występujący na rynku surowców oraz ich ceny dają do zrozumienia, że im dokładniej i bardziej przemyślanie wykonany jest projekt oraz zestawianie, tym mniejsze jest ryzyko dodatkowych nieprzewidzianych kosztów
Komentarze