Bezpieczny dostęp naczyniowy i prowadzenie infuzji zgodnie z najwyższymi standardami  odgrywają niezwykle istotną rolę w wielu obszarach medycyny, takich jak: infuzja roztworów, żywienia pozajelitowego i płynów infuzyjnych, zabiegi hemodializy, transfuzje preparatów krwi i krwiopochodnych oraz różnego rodzaju procedury diagnostyczne i terapeutyczne.            

W przeszłości zdarzały się przypadki infekcji, powikłań, a także innych zagrożeń związanych z niewłaściwym postępowaniem z dostępem naczyniowym i infuzją. Wprowadzenie wysokich standardów bezpieczeństwa oraz ścisłe przestrzeganie procedur może zmniejszyć ryzyko powikłań i niepożądanych zdarzeń, takich jak krwawienia w miejscu nakłucia żyły, niezamierzone nakłucia tętnic i nerwów,  krwawienia w miejscu wprowadzenia kaniul i cewników, wynaczynienia roztworów, infekcje krwi związane z obecnością dostępów naczyniowych, czy wielokrotne, nieskuteczne kaniulacje.

Grupa Robocza ds. Bezpiecznego Dostępu Naczyniowego podjęła wyzwalanie opracowania wytycznych i rekomendacji dotyczących bezpiecznych procedur związanych z dostępem naczyniowym i infuzją, uwzględniających najlepsze praktyki, aktualne badania naukowe i wytyczne światowe oraz konsultacje ze specjalistami. Eksperci z Grupy Roboczej planują m.in.:

• stworzyć strategię wyboru odpowiedniego dostępu naczyniowego;
• prowadzić promocję bezpiecznej infuzji w szpitalach;
• budować świadomość wokół procedur kaniulacji i infuzji;
• tworzyć zespoły infuzyjne.

"Bezpieczeństwo pacjenta jest naszym priorytetem. Chcemy aby w polskich szpitalach procedury uzyskiwania dostępów naczyniowych i prowadzenia infuzji były wykonywane zgodnie z najwyższymi standardami bezpieczeństwa, minimalizując ryzyko infekcji i możliwych powikłań. Dzięki współpracy specjalistów z różnych dziedzin ochrony zdrowia, organizacji branżowych i producentów sprzętu, mamy nadzieję wprowadzić pozytywne zmiany w tej dziedzinie” – stwierdził przewodniczący grupy Maciej Latos, Prezes Polskiego Towarzystwa Pielęgniarstwa Infuzyjnego.

Bezpieczeństwo nie tylko pacjenta

Zdaniem ekspertów Koalicji na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali w krajach zachodnich politykę budowania nowoczesnej opieki szpitalnej zaczyna się od wprowadzenia odpowiednich procedur dla personelu medycznego. Chodzi o to, aby bezpieczny sprzęt oraz szkolenia personelu pomagały minimalizować ryzyko niepożądanych zdarzeń. Koalicja na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali od początku istnienia postuluje o procedury, które zapewniają realne, bezpieczne warunki pracy personelowi medycznemu i zapewnią bezpieczeństwo pacjentom.

"Bezpieczeństwo personelu medycznego oraz pacjentów to fundamentalna wartość w systemie opieki zdrowotnej. Procedury, które zapewniają realne, bezpieczne warunki pracy personelowi medycznemu, jednocześnie gwarantując bezpieczeństwo pacjentom, są fundamentem etycznym i moralnym naszej profesji"  – podkreśla Mariola Łodzińska, prezes Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, członkini Grupy Roboczej.

Ustawa o jakości w opiece zdrowotnej w oczach Ekspertów Koalicji

Ustawa o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta to jeden z najważniejszych dokumentów, który ma na celu wdrożenie rozwiązań prawno-organizacyjnych, które w sposób kompleksowy i skoordynowany będą realizowały priorytety polityki zdrowotnej w obszarze jakości.  Rada Ekspertów zabiega o uwzględnienie zmian, które pozwolą tak zaprojektować system zarządzania opieką szpitalną, aby zdrowie pacjentów i personelu medycznego było najlepiej chronione. Eksperci popierają kierunek zmian, stanowiący punkt wyjścia do rozmowy o budowie systemu w oparciu o jakość i bezpieczeństwo. Do jakości z punktu widzenia doświadczenia pacjenta warto dodać również doświadczenie personelu medycznego. Badania pokazują, że w Polsce co roku dochodzi do aż 37 000 zakłuć wśród personelu medycznego podczas wykonywania codziennych zadań. Oprócz tego jest wiele innych procedur, które w przypadku użycia gorszego pod kątem jakości sprzętu, stanowią ryzyko dla zdrowia pacjentów  i personelu, jak na przykład kaniulacja lub infuzja leków niebezpiecznych.

Wprowadzenie mechanizmu finansowego polegającego na promowaniu rozwiązań bezpiecznych  to właściwy kierunek. Obecnie, taka zachęta do zmiany dotychczas stosowanych rozwiązań nie funkcjonuje. W efekcie głównym czynnikiem wyboru rozwiązań jest niższa cena, ale nie jakość. Ocena wykonywania procedur i ich rozliczanie pod względem jakości oraz premiowanie najlepszych placówek, pozwoli na zmianę tej sytuacji. Zapowiedź Ministra Zdrowia o wprowadzeniu jakości świadczonych usług jako głównego elementu rozliczeniowego Rada Ekspertów ocenia pozytywnie i deklaruje chęć wsparcia przy opracowaniu mechanizmu jego funkcjonowania.

W przekonaniu Rady Ekspertów podstawą systemu zarządzania jakością i bezpieczeństwem jest utworzenie centralnego rejestru zdarzeń niepożądanych. Pozyskane w ramach rejestru dane pozwolą na monitorowanie, analizowanie i w razie potrzeby wprowadzanie działań naprawczych. Program certyfikacyjny wykazał problem w tym zakresie problem – aż 75 % szpitali nie posiada elektronicznego systemu rejestracji zranień pracowników ostrymi narzędziami, czy też ekspozycji na materiał biologiczny.

Rada Ekspertów Koalicji na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali opracowała formularz dla placówek medycznych, zawierający kryteria oceny jakości i bezpieczeństwa rozwiązań. Oba pojęcia zostały w nim potraktowane kompleksowo, mając na uwadze różnorodność procedur. W przekonaniu Rady mogą posłużyć jako punkt wyjścia do przygotowania kryteriów na potrzeby wdrożenia projektu Ustawy o jakości i bezpieczeństwie pacjenta.

---

Koalicja na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali została zawiązana w 2021 roku, a głównym jej celem jest zwiększanie bezpieczeństwa pracowników ochrony zdrowia w miejscu pracy, m.in. poprzez promowanie i zachęcanie szpitali do korzystania z bezpiecznego sprzętu medycznego. Głównym projektem Koalicji jest program „Bezpieczny szpital to bezpieczny pacjent”, do którego przyłączają się placówki medyczne, przestrzegające zaleceń w niej zawartych . Patronat nad projektem objęły: Narodowy Fundusz Zdrowia, Rzecznik Praw Pacjenta, Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych, Polska Federacja Szpitali, Polskie Stowarzyszenie Pielęgniarek Epidemiologicznych, Polskie Towarzystwo Pielęgniarek Anestezjologicznych i Intensywnej Opieki, Polskie Towarzystwo Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych, Polski Klub Dostępu Naczyniowego, Stowarzyszenie Higieny Lecznictwa oraz Ogólnopolskie Stowarzyszenie Szpitali Prywatnych.

 

 

[1] Raport „Bezpieczny Szpital to Bezpieczny Pacjent”