Zabójcze poniedziałki i końcówka roku

Eksperci odkryli silny związek pomiędzy początkiem tygodnia pracy, a częstością występowania zawału serca. Na podstawie badania ponad 10 tys.[1] pacjentów, którzy przebyli zawał serca wykazano, że zdecydowanie największa liczba tych osób doświadczyła incydentu w poniedziałek.

Wraz z początkiem tygodnia zdecydowanie wzrasta odsetek pacjentów, narażonych na wystąpienie zawału serca co ma bezpośredni związek z rytmem dobowym człowieka (cyklem snu i czuwania organizmu). Czynnikiem sprzyjającym zwiększeniu odsetka występowania poniedziałkowych zawałów jest również stres, który gwałtownie wzrasta wraz z końcem weekendu. Eksperci podkreślają, że w kolejnych badaniach będą chcieli poznać przyczyny tej zależności, aby znaleźć sposób na ograniczenie poweekendowej fali zawałów.

Nie tylko dzień tygodnia może być powodem do niepokoju. Badania American Heart Association (AHA) wskazują, że ludzie umierają częściej z powodu zawałów serca również w ostatnim tygodniu grudnia. Zmiana rutyny, harmonogramów snu i ćwiczeń, a także diety to najprawdopodobniej przyczyny częstszego występowania zawałów serca w tym okresie roku.

„Są to bardzo ciekawa badania, które pokazują, kiedy jesteśmy najbardziej narażeni na incydenty sercowo-naczyniowe. Co więcej potwierdzają one, że zmiany w naszym zachowaniu mogą mieć istotny wpływ na kondycję naszego serca. Aby jednak nasze wysiłki były skuteczne i przeciwdziałały incydentom sercowo-naczyniowym profilaktykę kardiologiczną należy prowadzić nie tylko w weekendy, ale

nieustannie przez siedem dni w tygodniu. Należy codziennie zdrowo się odżywiać, w tym szczególnie spożywać dużo warzyw i owoców oraz być aktywnym fizycznie, np. spacerować minimum 150 minut tygodniowo. Ważne jest również wypracowanie umiejętności radzenia sobie ze stresem oraz regularne mierzenie ciśnienia tętniczego i regularne badania stężenia cholesterolu i glukozy we krwi. Niestety, jak pokazują wyniki raportu „Co Polacy wiedzą o kardioprotekcji i rehabilitacji kardiologicznej?” większość badanych nie kontroluje czynników ryzyka sercowo-naczyniowego, a jeszcze mniej dba o zdrowe nawyki” – podkreśla prof. dr hab. n. med. Piotr Jankowski ekspert ogólnopolskiej kampanii Akcja Kardioprotekcja.

Najczęstsze błędy w kardioprotekcji

Nie w pełni wykorzystany potencjał profilaktyki chorób serca i naczyń w Polsce potwierdza raport ,,Co Polacy wiedzą o kardioprotekcji i rehabilitacji kardiologicznej?’’. Ogólnopolskie badanie przeprowadzone w ramach kampanii Akcji Kardioprotekcja, na zlecenie firmy Zentiva Polska, wykazało, że prawie połowa badanych (47%) mierzy ciśnienie krwi zaledwie kilka razy w roku lub rzadziej. Stężenie glukozy w ostatnim roku sprawdziła mniej niż połowa respondentów,
a badanie stężenia cholesterolu wykonała zaledwie połowa z nas.

Zmiana przyzwyczajeń pacjenta to podstawa zapobiegania kolejnym problemom z sercem

Aktywność fizyczna, regularne pomiary ciśnienia i wykonywanie badań profilaktycznych to tylko niektóre, szybkie działania kardioprewencyjne, jakie możemy wdrożyć samodzielnie.

Po przebytym zawale należy regularnie przyjmować leki, według ścisłych zaleceń lekarza prowadzącego. Nie należy odstawiać leków, ani samodzielnie modyfikować zaleconych wcześniej dawek. Należy również podjąć rehabilitację kardiologiczną. Trzeba też zweryfikować również swoje nawyki żywieniowe. W jaki sposób zmobilizować pacjentów do dbania o siebie?

,,Niezmiernie ważny jest dostęp do kompleksowej rehabilitacji kardiologicznej po zawale serca, w czasie której pacjent nie tylko wykonuje ćwiczenia fizyczne, ale również uczestniczy w edukacji na temat zdrowego stylu życia, czynników ryzyka chorób serca, sposobów ich leczenia, stosowanych leków. W okresie poszpitalnym ważne są regularne konsultacje z kardiologiem, ale również regularnie prowadzona edukacja  dotycząca konieczności przyjmowania leków, stosowania właściwej diety i poziomu aktywności fizycznej. Istotne jest również to, żeby angażować członków rodziny, bo jeżeli np. pali współmałżonek to pacjentowi jest niezwykle trudno rzucić palenie. Jeżeli rodzina nie wspiera pacjenta i nie uczestniczy w zmianie stylu życia, to pacjentowi trudno będzie go zmienić. Dysponujemy dowodami naukowymi na to, że włączenie w edukację całych rodzin przekłada się nie tyko na poziom czynników ryzyka, ale również na ich późniejsze rokowania’’- podkreśla prof. dr hab. n. med. Piotr Jankowski - Kierownik Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych i Gerontokardiologii CMKP w Warszawie.

Eksperci kampanii zachęcają, by wejść na stronę internetową- www.kardioprotekcja.pl, wykonać prosty KardioTest i sprawdzić stan swojego serca. Każda osoba po ukończeniu KardioTestu otrzymuje również spersonalizowane zalecenia ułatwiające działania kardioprotekcyjne i rehabilitację kardiologiczną. Na stronie udostępniane są również podcasty i webinary z ekspertami nt. czynników ryzyka sercowo-naczyniowego oraz rehabilitacji kardiologicznej.

Informacje o badaniu ,,Co Polacy wiedzą o kardioprotekcji i rehabilitacji kardiologicznej?’’

Badanie skierowane było do reprezentatywnej grupy naszego społeczeństwa powyżej 18 roku życia. W badaniu wzięły udział 1002 osoby. Na bazie informacji dostarczonych z ankiet, przeanalizowano odpowiedzi Polaków
w zakresie ich wiedzy oraz doświadczeń dotyczących kardioprotekcji i rehabilitacji kardiologicznej oraz zwyczajów kardioprewencyjnych społeczeństwa. Dane GUS z 2020 wskazywały, że choroby układu krążenia w Polsce przewodzą stawce przyczyn umieralności, wyprzedzając choroby nowotworowe i choroby układu oddechowego. W 2019 r. łącznie odpowiadały one za 73% wszystkich zgonów. Badanie przeprowadził ośrodek badania opinii publicznej  SW Research wykonano w 2023 roku w ramach kampanii edukacyjnej „Akcja Kardioprotekcja”.

 

[1] https://www.bhf.org.uk/what-we-do/news-from-the-bhf/news-archive/2023/june/7-things-we-learned-at-bcs-conference

[1] https://izwoz.lazarski.pl/fileadmin/user_upload/user_upload/LAZARSKI_ZAWAL_SERCA_A4_final.pdf