Z raportu CE CFO Survey przygotowanego przez firmę Deloitte wynika, że aż 68% polskich firm zamierza utrzymać inwestycje na badania przemysłowe i rozwój technologiczny na dotychczasowym poziomie, a tylko 8% przedsiębiorstw planuje je zmniejszyć. Sądząc jednak po rankingach innowacyjności, zajmowana przez Polskę pozycja wskazywałaby na odwrotne proporcje. Wedle Raportu Innovation Union Scoreboard 2013 – IUS w zakresie badań i innowacji, na 27 krajów UE zajmujemy 4 miejsce od końca, a w stosunku do 2012 roku nasza pozycja spadła o jedno miejsce. Czy nowa perspektywa finansowa UE 2014-2020 stworzy skuteczne mechanizmy umożliwiające krajowym firmom inwestycje w B+R?

Po raz kolejny Polska będzie największym beneficjentem środków unijnej polityki spójności – trafią do nas prawie 73 miliardy euro z łącznej puli stanowiącej 325 miliardów euro. Zgodnie z założeniami od 2020 r. staniemy się jednak krajem w pełni rozwiniętym i na tyle bogatym, że fundusze spójnościowe zostaną ograniczone.

Specyfika finansowa polskiego B+R+I

Na tle innych państw członkowskich UE, Polska charakteryzuje się odmienną strukturą finansowania B+R: niskim udziałem nakładów prywatnych oraz niskim udziałem nakładów na badania stosowane i prace rozwojowe w nakładach bieżących na B+R ogółem. Większość firm nie widzi potrzeby zwiększania innowacyjności swojej działalności (choć wyjątkiem jest tutaj sektor farmaceutyczny), w dodatku prawidłowość ta jest tym silniejsza, im mniejsza jest firma. Ponadto, współpracujemy raczej z zagranicznymi podmiotami niż polskimi placówkami badawczymi. Według rankingu „EU Industrial R&D Investment Scoreboard” na liście 1000 firm z siedzibą w UE znalazły się jedynie 4 polskie spółki. Firma Asseco uplasowała się najwyżej, zajmując 627 miejsce (nakłady w wysokości 16,1 mln euro). Kolejne to: Bank Ochrony Środowiska (miejsce: 659, nakłady: 14,8 mln euro), Netia (miejsce: 879, nakłady: 7,4 mln euro), Comarch (miejsce: 964, nakłady: 5,9 mln euro). Zwycięzca tego rankingu – niemiecki Volkswagen – wydał na R&D 9,5 mld euro.

Program Operacyjny „Inteligentny Rozwój”

Unia stawia na poprawę konkurencyjności europejskiej gospodarki poprzez zwiększenie poziomu jej innowacyjności. Stąd drugim pod względem budżetu, po środkach unijnej polityki spójności, jest Program Operacyjny „Inteligentny Rozwój” (PO IR). Do wykorzystania mamy 8,6 mld euro (35,98 mld zł). Ministerstwo Rozwoju Regionalnego zapewnia, że troska o rozwój innowacji była jednym z głównych priorytetów rozdzielenia funduszy. Większość z nich zostanie przeznaczona na badania i rozwój, od pomysłów i prototypów po wdrażanie i patentowanie produktów i rozwiązań technologicznych. Istotnym krokiem będzie skierowanie funduszy przeznaczonych wcześniej na rozwój infrastruktury ośrodków akademickich do konsorcjów naukowo-biznesowych, w których liderami będą przedsiębiorcy.

Cały artykuł mozna przeczytać w numerze 2/2015 czasopisma "Przemysł Farmaceutyczny"

Fot. Polpharma