Nazywana Kwiatem Męki Pańskiej

Kwiaty tego tropikalnego pnącza skojarzyły im się z symbolami męki Chrystusa, dlatego też męczennica nazywana jest Kwiatem Męki Pańskiej. Terapeutyczne działanie tej rośliny doceniono dopiero 200 lat po jej odkryciu. Do lecznictwa – jako środek uspokajający – wprowadził ją Lindsay w 1867 r. w Stanach Zjednoczonych, a później przeniesiono te doświadczenia do Europy.

Owoc wielkości kurzego jaja

Męczennica cielista (Passiflora incarnata) należy do rodziny męczennicowatych (Passifloraceae). Jest krzewem pnącym, przypominającym winorośl. Jej łodyga, często zdrewniała, osiąga długość do 10 m. Posiada piękne, trójklapowe liście, z kącików których wyrastają wąsy czepne. Bardzo charakterystyczne są jej duże i wonne, biało-fioletowe kwiaty. Owocem menczennicy jest jadalna jagoda wielkości kurzego jaja.

Surowce zbiierane nawet 4-5 razy w roku

Surowcem zielarskim jest ziele męczennicy (Passiflorae herba), najczęściej są to fragmenty łodyg, liści, wąsów, kwiatów i owoców. Można je zbierać nawet 4-5 razy w roku, a największymi dostawcami są obecnie plantatorzy z USA i Indii.

Ziele męczennicy zawiera flawonoidy (C-glikozydy apigeniny i luteoliny), poliacetyleny (passikol) i pochodne gama-pironu. Poza tym w zielu występują też glikozydy cyjanogenne (gynokardyna) oraz śladowe ilości alkaloidów indolowych (pochodne beta-karboliny, alkaloidy harmanowe: harman, harmina, harmalina).

Jeden z najważniejszych środków ułatwiających zasypianie

Kompleks związków czynnych męczennicy działa na ośrodki podkorowe zmniejszając ich wrażliwość. Działa też przeciwskurczowo, ale w niewielkim stopniu. Ziele męczennicy umieszcza się obok korzenia kozłka, liścia melisy i szyszek chmielu w grupie najważniejszych środków roślinnych ułatwiających zasypianie. Zaleca się je na takie dolegliwości, jak kłopoty z zasypianiem, płytki sen, częste przebudzenia w nocy. Literatura fitoterapeutyczna podaje jeszcze szersze zastosowanie męczennicy, np. w leczeniu histerii u dzieci oraz przy dolegliwościach okresu przekwitania.

Rys. Adam Półtorak