Praktyka działania dużych grup kapitałowych prowadzących ogromną liczbę aptek – są to mianowicie tzw. apteki sieciowe – pokazuje, że te mające rozbudowaną sieć kapitałowych powiązań podmioty są w stanie realizować taką politykę sprzedaży produktów leczniczych w prowadzonych przez siebie aptekach, która jest ewidentnie szkodliwa dla osób korzystających z aptek i jest podyktowana wyłącznie ekonomicznym interesem tych podmiotów ukierunkowanym na osiąganie jak największych zysków – napisano w opinii BAS.

Jednocześnie wymieniono też inne aspekty polityki dużych grup kapitałowych prowadzących apteki sieciowe:

• zaopatrywanie swoich aptek głównie w takie leki, które dobrze i szybko się sprzedają (tzw. hity), przy równoczesnym wstrzymywaniu dostaw leków, które są sprzedawane relatywnie rzadko i nie przynoszą właścicielom aptek dużych zysków, ale są konieczne dla ratowania zdrowia lub życia pacjentów;

• wymuszanie na aptekarzach i farmaceutach działań, które są nieetyczne lub wręcz sprzeczne z prawem i które mogą ewidentnie szkodzić pacjentom, ale które generują dla właścicieli dużych grup kapitałowych i podmiotów prowadzących apteki sieciowe ogromne zyski; są to na przykład nakazy sprzedaży leków o statusie Rp bez recepty, polecenia realizowania recept po terminie ważności lub realizowania odpisów recept z innych aptek, wymuszanie sprzedaży przykasowej, szantaż finansowy w stosunku do pracowników aptek za brak realizacji celów sprzedażowych, zmuszanie farmaceutów i innych pracowników aptek do sprzecznej z prawem reklamy produktów leczniczych;

• wykorzystywanie aptek do osiągania nielegalnych dochodów, na przykład do rozwijania procederu odwróconego łańcucha dystrybucji leków lub do pozyskiwania substancji do produkcji narkotyków;

• dyskryminowanie aptek indywidualnych w zakresie zaopatrywania w leki przez sieci hurtowni farmaceutycznych, które nierzadko same są właścicielami sieci aptek.

Wzrost stopnia skoncentrowania polskiego rynku aptek ogólnodostępnych grozi spotęgowaniem się w przyszłości tych zjawisk, niekorzystnych dla konkurencji (w tym dla małych polskich przedsiębiorców) oraz dla konsumentów (tj. dla pacjentów korzystających z aptek) – zawarte w projekcie przepisy antykoncentracyjne mają w swoim założeniu przeciwdziałać tym niepożądanym zjawiskom, zapewniając większą konkurencję i lepszą ochronę interesów konsumentów.

W tym sensie przepisy te są stanowione w ważnym interesie publicznym w rozumieniu art. 22 Konstytucji RP, a także są stanowione w celu ochrony konsumentów przed działaniami zagrażającymi ich życiu i bezpieczeństwu oraz przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi w rozumieniu art. 76 Konstytucji RP - czytamy w opinii BAS.

Według BAS nowe przepisy będą przydatne dla ochrony konkurencji i konsumentów, gdyż w sposób jednoznaczny i radykalny uniemożliwią w przyszłości uzyskiwanie zezwoleń na prowadzenie aptek przez podmioty, które prowadzą 4 lub więcej aptek. W ten sposób struktura rynku stanie się bardziej gospodarczo i społecznie efektywna, będzie też bardziej sprzyjała dbałości o dobro indywidualnych użytkowników aptek ze strony podmiotów prowadzących te apteki.

Jednocześnie zmniejszy się siła rynkowa i przewaga kontraktowa podmiotów, które obecnie, z uwagi na swoje duże udziały na rynku ogólnopolskim lub na lokalnych (regionalnych) rynkach aptek ogólnodostępnych, wykorzystują tę swoją siłę i przewagę (w tym w swoich relacjach z farmaceutami pracującymi w prowadzonych przez nich sieciach aptek oraz w swoich relacjach z małymi przedsiębiorcami prowadzącymi apteki indywidualne) oraz nie liczą się dostatecznie mocno z dobrze pojętym (i rzeczywistym) interesem osób korzystających z aptek (pacjentów) - podkreśla też BAS.